Recimo da ljubitelji ribolova koliko-toliko imaju predstavu toga kako izgledaju obale Jadrana, dok ljepote i raznolikost kontinentalnih pejzaža, koji su na par desetina km od mora često ostaju „za kadrom“ čak i turističkih programa. Što se tiče ribolova, slatke vode su prilično skromno pomenute na internetu, i uglavnom na jezicima, koji su čitaocu nepoznati. adriaticnature smatra da je to sasvim nepravedno, jer mogućnosti za ribolov u okruženju fantastičnih pejzaža ne treba da budu skriveni i izgubljeni, zbog toga što mogućnosti koje pruža Jadransko more često ne daju da se ode od njega na dan ili dva.
(Plavsko jezero. Crna Gora. Foto © adriaticnature)
Jezera i rijeke Albanije, Bosne i Hercegovine, Slovenije, Hrvatske, Crne Gore i Italije – često su pravi prirodni biseri, a često je raznovrsnost njihovih stanovnika zadivljujuća.
U ovom članku adriaticnature će proći po rijekama i jezerima ovih zemalja, a takođe će ispričati opšte informacije o njihovim stanovnicima. Kasnije će se adriaticnature potruditi da se zaustavi detaljnije na značajnim i interesantnim vodama, a takođe da opiše stanovnike slatkih voda.
Mnogobrojna jezera Balkanskog poluostrva veoma su različita po porijeklu i karakteristikama. Najkrupnija jezera leže u tektonskim udubljenjima jugoistočnog dijela Crne Gore, Albanije, i Makedonije (Skadarsko jezero, Prespansko jezero itd). Ova jezera su plitka i većina njih ima blatnjave obale. Jezera se pune uglavnom na račun vode iz rijeka u periodu zimskih kiša, zato se najveći nivo vode bilježi u proljeće. U toku ljeta jezera se dosta smanjuju.
Karakterističan je i veliki broj kraških jezera, koja su ispunila udubljenja, koja su nastala usled rastvaranja krečnjačkih planinskih vrsta. U većini slučajeva kraška jezera se odlikuju malim dimenzijama i odsustvom vidljivih otoka: ta jezera se pune uglavnom podzemnim vodama; nivo vode kod njih je podložan značajnim i prilično neravnomjernim kolebanjima. Neka kraška jezera postoje periodično, čak se napune, čak se isuše.
(Jezero Garda. Italija. Foto © airdolomiti.eu)
U visokoplaninskim djelovima Balkanskog poluostrva nalaze se jezera ledničkog porijekla. Ipak, najkrupnija lednička jezera se nalaze na Apeninskom poluostrvu, u sjevernom dijelu Italije. Najveće i najpoznatije od njih je jezero Garda.
Najveće jezero na Balkanskom i Apeninskom poluostrvu je Skadarsko jezero, ili Škoder, koje se nalazi na teritoriji dvije zemlje – Crne Gore i Albanije. Njegova površina je 390 km².
Drugo po veličini jezero je Garda u Italiji, koje je malo manje od Skadarskog i ima površinu 370 km².
Treće i četvrto po veličini jezero su Prespansko (dio jezera se nalazi u Albaniji, dio u Grčkoj, a dio na teritoriji Makedonije) sa površinom od 276 km² i Lago Mađore, čiji se veći dio nalazi u Italiji, površine 212 km².
Na teritoriji Balkanskog i Apeninskog poluostrva nalazi se mnogo riječnih vodenih površina (korita).
(Dunav na teritoriji Hrvatske. Foto © radio-dunav.com)
Najvažniji rječni sistem na teritoriji jadranskih zemalja je riječni sistem Dunava. Dunav je druga po dužini (poslije Volge) rijeka u Evropi. Njegova dužina je 2860 km. Bez obzira na to što protiče samo kroz Hrvatsku, većina rijeka u ostalim balkanskim zemljama, pa i samoj Hrvatskoj, koje zanimaju adriaticnature, su njegove pritoke. Najkrupnije su: Drava (Italija, Slovenija, Hrvatska), Sava (Slovenija, Hrvatska, Bosna i Hercegovina). One takođe imaju mnogo krupnih pritoka.
Ostale rijeke, koje nas zanimaju, ulivaju se u Jadransko more. Najduža je rijeka Po (Italija), njena dužina je 652 km. Druga po dužini takođe je rijeka koja protiče teritorijom Italije – Adiđe. Njena dužina je 410 km. Treća po dužini je rijeka na Balkanskom poluostrvu, na teritoriji Albanije – Vojuša. Njena dužina je 280 km. Takođe, dosta su značajne i rijeke: Aterno-Peskara, Biferno, Brenta, Karpele, Marano, Metauro, Ofanto, Potenca, Pijava, Reno, Rubikon, Sangro, Tenna, Trinjo, Tronto, Folja, Ezino sa italijanske strane i Bojana (Buna), Drim, Žrnovnica, Zrmanja, Krka, Neretva, Rijeka, Soča, Seman, Cetina, Škumbin, Erzen sa strane Balkanskog poluostrva.
(Vodopad na rijeci Krka. Hrvatska. Foto © croatia.hr)
Bez obzira na to što zemlje, koje izlaze na Jadran, ne zauzimaju baš veliku teritoriju, u njihovim slatkim vodama živi više od 200 vrsta ribe. Među njima je ogroman broj endemskih vrsta, koje se često, na žalost, nalaze na Crvenom spisku IUCN.
adriaticnature će se potruditi da na svojim stranicama opiše sve vrste ribe, koje se mogu sresti u vodama Albanije, Bosne i Hercegovine, Slovenije, Hrvatske, Crne Gore i Italije. T.j. državama, čijim je vodenim resusrsima prvenstveno i posvećen naš sajt.
U ovom članku adriaticnature će dati opširno objašnjenje o kojim vrstama ribe ćemo pisati ubuduće.
U slatkim vodama pomenutih zemalja živi:
više od 30 predstavnika porodice Pastrmki (Salmonidae);
više od 100 predstavnika porodice Šarana (Cyprinidae);
15 predstavnika porodice Vijuna (Cobitidae);
više od 10 predstavnika porodice Glavoča (Gobiidae);
8 predstavnika porodice Grgeča (Percidae),
a takođe i predstavnici porodica: Jesetri (Acipenseridae), Štuka (Esocidae), Umbridae, Nemacheilidae, Slingurke (Blenniidae), Centrarchidae, Ciklide (Cichlidae), Cottidae, Američki somovi (Ictaluridae), Somovi (Siluridae), Lotidae, Cyprinodontidae, Živorotke (Poeciliidae), Valenciidae, Atherinopsidae, Gasterosteidae, Haringe (Clupeidae), Jegulje (Anguillidae) i Zmijuljice/Paklare (Petromyzontidae).